گل قاشقی (یا پپرومیا) با نام علمیِ Peperomia magnifolia و از خانواده پیپراسه (فلفلی ها) Piperaceae، میباشد. این گیاه، گیاهیست علفی و همیشه سبز است. گل قاشقی بومی آمریکای جنوبی (برزیل)، آفریقای جنوبی، آفریقای مرکزی و به طور کلی مناطق گرمسیری است. گیاه قاشقی بسیار کم توقع بوده و از آنجا که خواستگاه آن جنگلهای انبوه است، نور کم، سایه و کم آبی را به راحتی تحمل میکند. به همین دلیل میتواند در رده گیاهان آپارتمانی پرطرفدار قرار گیرد. برگهای گیاه قاشقی سبز تخم مرغی شکل، گوشتی و براق، با انتهای تقریبا گرد است. گلهای گیاه قاشقی نیز کوچک و بسیار ریز هستند و بصورت خوشهای، روی مخروطهای عمودی رشد میکنند.
در ادامه با ما همراه باشید تا با انواع گوناگون گیاه قاشقی ، چگونگی تکثیر گل قاشقی ، مشکلات گیاه قاشقی و راه های درمان آن آشنا شوید.
با توجه به شکل ظاهری و نحوه رشد گیاه قاشقی ، آنها را به سه گروه تقسیم نموده اند:
گیاه قاشقی به شکل بوته ای که دارای دمبرگهای قرمز هستند.
بعضی نیز برگهای گوشتی و قلبی شکل دارند.
گروه بالا رونده که به داربست یا قیم بسته می شوند و بالا می روند یا از اطراف گلدان آویزان می شوند.
این گونه، دارای ساقه های قرمز و برگهای ظریف نقره ای و بعضا برگهای سبز آبدار هستند.
این گونه از گل قاشقی ، برای گلدانهای آویز بسیار مناسب هستند.
این گونه، دارای ساقه های بلند و قرمز رنگ هستند.
بعضی از آنها ساقه های گوشتی و برگهای گوشتی دارند و لبه برگها ارغوانی است.
گاها نیز سطح برگ با موهای بسیار ظریفی پوشیده شده است.
این گونه، پپرومیا پلوسیدا (Peperomia pellucida) نام دارد.
برگهای آن، سبز و براق و قلبی شکل و گوشتی هستند.
ساقه های این نوع از گیاه قاشقی ، گوشتی بوده و ارتفاع آن به 45 سانتی متر نیز میرسد.
این گونه از گیاه قاشقی به پپرومیا ابلق (Peperomia obtusifolia) معروف است.
برگهای آن سبز و سفید با انتهای تقریبا گرد است.
ساقه ها در این گیاه، سبز یا قرمز رنگ بوده و بطور کلی نیاز به نور بیشتری دارد.
نام این گونه، پپرومیا کاپراتا (Peperomia caperata) میباشد.
برگهای آن بسیار زیاد و به صورت قلبی شکل بوده که از قسمت داخلی (مرکزی) گیاه خارج میشوند.
شکل ظاهری برگها چروک و راه راه تیره و روشن به رنگهای سبز و قرمز میباسد.
دمبرگهای آن نیز همگی قرمز رنگ اند.
پپرومیا آرجیریا (peperomia argyreia)، نام گونه هفتم از گیاه پیرومیا میباشد.
این گیاه، به پیرومیا ی برگ هندوانه ای نیز معروف است.
برگهای این گونه شبیه به پوست هندوانه و با خطوط راه راهِ سبز تیره و روشن است.
همچنین نوک برگهای این گیاه تیز بوده و دمبرگ های آن، قرمز رنگ هستند.
گل قاشقی یا پپرومیا ، در نور غیر مستقیم کنار پنجره به خوبی رشد میکند.
نور مناسب برای این گیاه، نور زیاد تا متوسط میباشد (بسته به نوع آن است که ابلق ها معمولا به نور بیشتری احتیاج دارند).
اما این گیاه، در صورت عدم وجود نور هم میتواند به راحتی به حیاتش ادامه دهد.
این گیاه، نور مستقیم آفتاب را در صبح زود یا عصر (بخصوص در فصولی همانند بهار، پاییز و تابستان) تا حدودی تحمل میکند.
اما مراقب نورِ مستقیمِ آفتاب، در بعد از ظهرِ روزهای گرم (بخصوص در فصل تابستان) باشید.
نور ناکافی باعث میشود که رشد گیاه کاملا متوقف شود و نور مستقیم خورشید نیز، برگهای گیاه را میسوزاند.
خاک مناسب برای پپرومیا قاشقی ، خاک نسبتا سبک با زهکش خوب است.
این خاک میتواند متشکل از یک قسمت پیت ماس، یک قسمت ماسه و یک قسمت خاک باغچه باشد که ترکیب خوبی را به وجود خواهند آورد.
پپرومیا ، علاقمند محیط گرم و مرطوب است.
هفته ای یکبار در زمستان و دوبار در تابستان گیاهتان را غبارپاشی کنید.
رطوبت لازم برای برگ قاشقی نیز حدود ۵۰ درصد است.
چنانچه رطوبت و حرارت و سرما از حد خود تجاوز کند، لکههایی بر روی سطح برگهای گیاه قاشقی ظاهر شده و برگها را بیحس کرده و میریزند.
پپرومیا آب را در بافت برگها و ساقه های خود ذخیره میکند و نیاز به آبیاری فراوان ندارد.
میزان آبیاری گیاه قاشقی در زمستان، هر 10 روز تا دو هفته یکبار و در تابستان، هفته ای 1 الی 2 بار میباشد.
بهتر است صبر کنید تا خاک گلدان خشک شده و سپس به آن آب بدهید.
همچنین آبیاری بیش از حد نیز منجر به پوسیدگی ریشه ها میشود و در واقع علت اصلی مشکلات جدی گیاه پپرومیا است.
بهتر است این گیاه را از طریق زیر گلدانی آبیاری کنید.
این روش سبب میشود که برگها پیرومیا ی شما خشک مانده و گیاهتان به بیماریهای گیاهی مبتلا نشود.
این گیاه، به سرمای زیاد مقاومت ندارد و دمای بین 15 تا 30 درجه را تحمل میکند.
بهترین دما برای آن، حدود 25 درجه سانتی گراد است.
دمای بالا نیز موجب چروکیده شدن برگهای گیاه قاشقی و خشک شدن آنها میشود.
بخصوص اگر در این شرایط، گیاهتان خشکی نیز کشیده باشد.
در صورتی که برگهای گل قاشقی شما کم رنگ شوند و رشد گیاه کاهش یابد، باید از کود استفاده کنید.
برای تقویت گیاه قاشقی در فصلهای سرد، ماهی 1 بار و در فصلهای گرم، هر 2 هفته یکبار میتوانید از کود کامل استفاده نمایید.
گیاه قاشقی به دو روش قلمه ساقه و برگ تکثیر میشود.
در بهار و تابستان از قلمه یک ساله گیاه استفاده نمایید.
به این منظور، یک شاخه بلند انتخاب کرده و یک قلمه به طول ۷ الی ۱۰ سانتیمتر را به وسیله چاقو یا قیچی از آن جدا کنید.
قلمه به یک یا دو برگ نیاز دارد، برگهای اضافی را به وسیله قیچی از انتها جدا کنید طوریکه به ساقه قلمه آسیبی وارد نشود.
انتهای قلمه را با قیچی (به صورت مورب) جدا کنید؛
چون در اینصورت سطح بیشتری با خاک در تماس خواهد بود و ریشهدار کردن گیاه، راحتتر صورت میگیرد.
سپس قلمه را در بستری که زهکشی خوبی داشته باشد (مثل پیتماس، کوکوپیت و پرلیت یا خاکبرگ و ماسه) به میزان 4تا5 سانتیمتر فرو کنید.
درآخر نیز گیاه قاشقی جدید خود را در محلی که دمای آن 18- 24 درجه باشد، قرار دهید.
در این روش، یک برگ از گیاهتان را به وسیله یک قیچی جدا کنید.
سپس به چهار نوع مختلفِ :
میتوانید قلمه برگ را آماده کرده و آن را در بستر مناسب بکارید.
قلمه برگ آماده شده را _در صورت امکان_ به هورمون ریشه زایی آغشته کرده و سپس در بستر مناسب (مثل پیتماس، کوکوپیت و پرلیت یا خاک برگ و ماسه) بکارید.
سپس گیاهتان را در محیطی گرم، مرطوب و دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری کنید تا ریشه بدهد.
لازم به ذکر است که هورمون ریشه زایی، لازم و ضروری نیست ولی آغشته کردن برگ به آن، روند ریشهدار کردن قلمه برگها را سریعتر میسازد.
در مورد انواع گوشتی گیاه قاسقی نیز، برگ را روی سطح ماسه خوابانده و روی آن ماسه شسته بریزید.
پس از مدتی، ریشه گیاه، از انتهای رگبرگها ظاهر میگردد.
دقت کنید که انتهای بریده شده برگ یا ساقههایی که برای تکثیر این گیاه استفاده میشوند، به مدت چند ساعت یا یک شب قبل از کاشت، در فضای باز مانده تا خشک شوند.
علت این امر، کمبود عناصر غذایی در خاک گلدان است.
طبق دستور کارشناس، گیاه را با تغذیه مصنوعی غنی کنید.
علت این امر کنه میباشد.
گیاه را هر دو هفته یکبار با سم کنه کش سمپاشی نمایید.
غبار پاشی و تمیز نمودن برگها نیز در کاهش آفت مؤثر است.
علت این پدیده، قارچ است که خود ناشی از هوای سرد و مرطوب است.
با سم قارچ کش، گیاه را سمپاشی نموده و گلدان را به محل گرمتری منتقل کنید.
همچنین غبارپاشی را تا رفع علائم فوق متوقف کرده و آبیاری را کاهش دهید.
تاول نوعی بیماری قارچی است که میتواند از آبیاری زیاد باشد.
اجازه دهید سطح خاک گلدان، در فاصله بین دو آبیاری خشک شود و سپس گیاهتان را آبیاری نمایید.
آبیاری های بعدی را نیز با میزان کمتری شروع کنید.
آب زیر گلدانی را مرتبا تخلیه کرده و زهکش را چک کنید.
همچنین در صورت نیاز، میتوانید از قارچکش نیز استفاده نمایید.
علت این امر آن است که گیاه شما تشنه بوده و هوای محل نگهداری آن نیز خشک میباشد.
باید فورا گیاهتان را آبیاری نمایید.
همچنین بهتر است گلدانتان را 15 دقیقه درون تشت پر از آب قرار داده و گلدان را به محل خنکتری منتقل نمایید.
به این دلیل که شدت نور زیاد است.
گلدانتان را هر چه زودتربه محل کم نور تری منتقل کنید.
از مواد براق کننده شیمیایی استفاده نکنید.
با غبارپاشی و استفاده از پارچه و اسفنج مرطوب نیز برگها را تمیز کنید.
علت این امر، بالا بودن دمای هواست.
بهتر است گلدان ها را به مکان خنک تری منتقل کنید تا مشکل برطرف شود.
آبیاری بیش از اندازه عامل آن است.
اجازه دهید سطح خاک گلدان بین دو آبیاری خشک شده، سپس با میزان کمتری آبیاری را شروع کنید.
علت این امر، سرد بودن دمای هوا میباشد.
بهتر است گلدانتان را به محل گرمتری منتقل نمایید.
یا گلدانتان کوچک است و یا گیاه، دچار کمبود مواد غذایی شده.
در این شرایط باید گیاهتان را با کود مناسب غنی کنید.
ویروسی است که روی برگها لکه های گردِ زشت ایجاد میکند.
این ویروس، در در رطوبت بالا رشد میکند.
چون هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، بهتر است برگهای آسیبدیده و حتی کل گیاه را دور بیندازید.
خشک نگه داشتن برگ پپرومیا و فراهم آوردن گردش هوای خوب، برای جلوگیری از بروز بیماریها ضرورت دارد.
علت این امر، نور کم است.
گیاهتان را به مکانی روشنتر با نور غیر مستقیم منتقل نمایید.
این امرمیتواند علتهای متفاوتی داشته باشد؛
مثلا از آبیاری زیاد، نور شدید آفتاب یا بیماریهای قارچی باشد.
علت این امر، آفت شپشک است.
بهتر است غبارپاشی گیاهتان را کم کنید.
با پنبه آغشته به الکل، شپشکها را جمع آوری کرده و در صورت نیاز، با حشره کش مناسب گیاهتان را سمپاشی نمایید.
علت آن قارچ است.
شرایطی مانند هوای مرطوب و سرد و یا آبیاری بیش از حد، باعث فعالیت این قارچها میشوند.
بهتر است آبیاری گیاهتان را کاهش دهید.
کمبود نور، مهمترین علت گل ندادن گل قاشقی است.
محل گلدان را عوض کرده تا شاهد گلدهی گل قاشقی خود باشید.
علت این امر، نور کم میباشد.
البته نور بیش از اندازه هم همین علائم را دارد!
گیاهتان را به محلی با نور متوسط منتقل کنید.